Karsan Amerikan Posta Servisi ihalesinde rekabet ediyor, peki kazanabilecek mi? Değerli okuyucularım, gecen hafta sizler ile elektrikli otomobilleri bir yatırımcı gözüyle değerlendirmeye çalıştım. Yazımda Tesla hisselerinin 2020 sene başından bu yana Amerika borsasında gerçekleştirmiş oldugu agresif yükselişin sebeplerini ve bunun küçük yatırımcı için ne tur fırsatlar sunduğunu anlatmaya çalıştım. Umarım bu yazımda size yol gösterecek faydalı içerik bulmuşsunuzdur. Bu hafta da sizlerle yine borsa yatırımcısına yonelik bir içerik sunmak ve hem Türk borsasında hem Amerikan borsasında faaliyet gosteren birkaç yeni elektrikli otomobil firmasından ve rekabet içinde oldukları bir ihaleden bahsetmek istiyorum.
186.000 yeni posta kamyoneti
Amerikan Posta Servisi (USPS) son 37 yıldır Grumman LLV tarafından üretilmiş olan kutu biçimli posta kamyonetlerini kullanmakta. Ömürleri sona ermek üzere olan, çoktandır emekliliğe ayrılması beklenen ve Amerikan Posta Servisine her yıl çok yüksek kullanım ve bakım masrafı çıkartan 186.000 adet kamyonetin yerine Gelecek Nesil Posta Kamyonetlerini üretmek üzere 3 firma ihalede finale kaldı. Türk otomobil meraklılarının ve yatırımcılarının yakından tanıdığı Karsan Otomotiv bu firmalardan biri… Karsan’ın bu ihaleye katılabilmesi için ihale kuralları gereği yanına bir Amerikan otomotiv firması alması gerekmekteydi, Karsan tercihini Morgan Olsen yönünde yaptı. Karsan ile rekabet eden 2 Amerikan firması daha var. Birazdan sizlere bütün bu firmalar hakkında daha detaylı bilgi vereceğim fakat once buradan Karsan’a başarılar ve bol şans diliyorum. Böyle bir ihalenin bir yerli otomobil üreticisi tarafından kazanılması olasılığı hatta Karsan’ın bu noktaya kadar ihalede varlığını sürdürebilmiş olması bile heyecan verici. Gerek ülke imajı için gerekse Türk otomotiv endüstrisine kazandıracağı prestij bir kenara ihale değeri $6.3 milyar olarak değerlendirildiğinde ülkemizin cari açığına yapacağı olumlu ekonomik etkiyi de göz ardı etmemek gerek. Yani kısacası bu hafta da sizlerle çok heyecanlı bir içerikle buluşmanın sevincini yaşıyorum.
Karsan’ın rakipleri
Evet, dile kolay 186.000 adet posta kamyonetinin üretilmesinden ve 6.3 milyar dolarlık bir iş potansiyelinden bahsediyoruz. Gerçekten de kelimenin tek anlamı ile büyük bir iş. Gelin isterseniz biraz ihalenin diğer katılımcılarını, yani Karsan’ın rakiplerini tanıyalım. İlk rakip ülkemizde de faaliyet gösteren ve tüm dünyanın yakından tanıdığı bir asrı geride bırakmış Amerikalı araba üreticisi Ford. Ford yanında OshKosh adlı bir otomotiv firması ile ihalede varlık göstermekte. İhaledeki bir diğer rakip ise Workhorse. Workhorse hakkında sizlere gecen haftaki yazımda biraz bilgi vermeye çalışmıştım, isterseniz o yazıma ulaşmak için BU LİNK’e tıklayabilirsiniz. Workhorse markası altında yeni kurulmuş bir startup olan Lordtown Motor firması ve bana soracak olursanız Karsan’ın bu ihaledeki en güçlü rakibi. Sizlere bu ihale hakkında yazımın ilerleyen safhalarında daha derin bir analiz yapmaya çalışacağım, ilginizi çekiyorsa lütfen yazımı sonuna kadar okumayı ihmal etmeyin.
Gelin isterseniz biraz ihale hakkında detaylara girelim. İhalenin adı, Gelecek Nesil Posta Kamyonetleri. İhalenin isminden de anlaşılacağı üzere Amerikan Posta Servisi için gelecek 30-40 yıl süresince hizmet verecek, ilerleyen teknolojik değişimlere ayak uydurabilecek, çağ dışı kalmayacak, düşük maliyetli, dayanıklı, fonksiyonel bir araçtan bahsediyoruz. İhalede aracın kargo kapasitesi ve ölçüleri ile ilgili sınırlandırmalar olsa da güç ünitesi hakkında bir sınırlandırılma getirilmemiş. Yani isteyen firma geleneksel içten yanmalı bir motoru tercih edebileceği gibi, isteyen firma ise diğer alternatif güç üniteleri ve yakıt/enerji sistemlerini kullanabilir. Yazılarımı takip eden okuyucularım hatırlayacaklardır. Yeni okuyucularımız da alternatif yakıtlar ve güç üniteleri hakkında biraz daha fazla bilgi istiyorlarsa 15 Ağustos 2020’de kaleme aldığım bu link’teki yazıma kısaca bir göz atabilirler.
İlk olarak bana göre kazanma ihtimali en düşük olan Ford’dan bahsedelim. Ford dev bir otomotiv üreticisi ve ihaleyi alması durumunda hiç kuşku yokki ihalenin gereğini yerine getirebilecektir. Fakat bence Ford daha ihalenin başında karar aşamasında büyük bir hata yaptı ve teklifini içten yanmalı bir motor ile yaptı. Gelecek nesil bir otomobilden bahseden bu ihaleye içten yanmalı bir motor ile katılma düşüncesi bana göre çok yanlış bir karar. İki noktada yanlış bir karar. Birincisi tabii ki çevreci olmayışının yani sıra filo yönetimi maliyetleri düşünüldüğünde de elektrikli otomobillerle rekabet etmekte zorlanacağının aşikârlığı.
Çevrecilik faktörüne önemle dikkatinizi çekiyorum, çünkü Amerika’da Senato ve Temsilciler Meclisi; Demokratlar ve Cumhuriyetçilerin ortak aldığı kararlar doğrultusunda, yani tek bir adamın aldığı kararla değil uzlaşma prensibi ile işlemekte. Demokratların çevrecilik konusundaki bakış açıları malum, duyarlılıkları politikalarına her noktada yansıyor. Cumhuriyetçiler ise yeni gelişen teknolojiye meraklı ve kendi ülkelerinde bu tip teknolojilerin üretilmesini sonuna kadar desteklemek ile birlikte hala fosil yakıtların kullanılmasını ve Amerika’nın bu enerjiden kendi topraklarından çıkmaya devam ettiği sürece faydalanmasını tercih etmekteler. Ben yine de Cumhuriyetçilerin de yerli üretilen, fakat elektrikli bir modele daha sıcak bakacağını tahmin ediyorum.
Karsan Amerikan Posta Servisi ihalesinde hibrit bir araçla yer alıyor
İkinci favorim Karsan. Her ne kadar gönlümden geçen Karsan olsa da, ben bu konulara duygularımı karıştırmam. Bu yüzden objektif olarak değerlendirmem ve bir bilim adamı ve yatırımcı gibi ele almam gerekmekte. Karsan Amerikan Posta Servisi ihalesinde, edindiğim bilgiye göre ihaleye hybrid bir araçla katılma kararında. Eğer Karsan tamamen elektrikli bir modelle katılabilecekken tercihini hibrit bir modelden yana kullandıysa bence bu çok doğru bir tercih olmayacaktır. Hybrid modeller isminden de anlaşılacağı üzere, ara bir modeldir. Ne gerçek anlamda içten yanmalıyı temsil eder, ne de gerçek anlamda elektrikliyi. Unutulmaması gerek bir şey var ki Amerikan Posta Servisi bu kamyonları önümüzdeki 30-40 yıl süresince kullanmak maksadıyla istiyor. Yani ne siyah, ne de beyaz olan hybrid bir modelin çok da çekici bir alternatif olacağını sanmıyorum. Ben böyle bir alım ihalesinde bulunsam daha kuşkulu bakar ve bozulması olası daha çok parça varmış gibi düşünürdüm.
Bunun yanı sıra Covid-19 pandemisi ile mücadele eden Amerika’nın işgücü kaybı yaşadığı malum. Bu noktada şans Karsan’ın çok yanında değil ve bu noktada Karsan içinde politik bir karar devreye girip yerli işgücünü desteklemek isteyen devlet yöneticileri tercihini yerli bir üreticiden yana kullanmak ve tasarrufunu kendi iç piyasasını desteklemekten yana kullanabilir. Günün sonunda belirleyici olacak olan bir diger faktör fiyatlamadır. Eğer Karsan fiyat konusunda öne çıkmayı başarabilirse ki bu da zor bir ihtimal, deniz aşırı navlun masrafları, üzerine binecek olan ithalat vergileri, daha karmaşık hybrid bir sistemin yaratacağı ek maliyetler üst üste eklendiğinde Karsan’ın rekabetçi bir fiyat sunabilmesi bana güç gözükmekte.
Geriye Workhorse markası altında Lordstown Motor kalıyor. Üzülerek söylesem de bana Workhorse en kuvvetli aday gibi görünüyor. Bana göre bu ihalenin kazanan tarafı Workhorse olur. Neden böyle düşündüğümü anlatmaya çalışayım. İlk olarak Workhorse’un ihaleye tam elektrikli bir model ile katıldığını söyleyelim. Bahsettigim gibi tam elektrikli “yeni nesil” bir posta kamyoneti Amerikan Posta Servisine filo yönetimi maliyetleri göz önüne alındığında en büyük avantajı sunuyor. Demokratların da bu tip bir güç ünitesine çevreci kaygılarından ötürü daha sıcak bakacağına hemen hemen eminim. Cumhuriyetçilerin de yeni bir firmanın desteklenmesine, Amerikan yapımı bir araca ve kendi seçmenine doğuracağı yeni is potansiyeline sıcak bakacaklarına eminim.
Zaten borsa yatırımcısı da bu noktada fiyatlandırmasını yapmış durumda. Workhorse son 2 haftada borsada %40 değer kazanmış durumda yani bu konuda böyle düşünen tek ben değilim gibi duruyor. Bu ihalenin en geç Amerika’da 3 Kasım’da yapılacak seçimlerin hemen arkasından neticelenmesi beklenmekte. Yani Workhorse bu süreçte hisse senedine değer katmaya devam edecek gibi duruyor. Eğer ihaleyi kazanma noktasında ise hissenin ikinci bir alım atağına uğraması kaçınılmaz olur.
Evet değerli okuyucular, bu hafta da sizlerle çok heyecan verici bir konuyu paylaşmış oldum. Umarım yazılarımın içeriğini beğeniyorsunuzdur. Amacım yatırım danışmanlığı yapmak değil. Lütfen yatırım yapmayı düşünen okuyucularım kararlarını kendi araştırmaları sonucunda kendileri yapsınlar. Benim bu yazımdaki gayem sizlerle Karsan’ın yani kendi yerli üreticimizin bizi yurtdışında temsil etmesini paylaşmaktı. Geçen hafta küçük yatırımcıya elektrikli otomobillerin borsada sunduğu fırsatları anlatmak için kaleme aldığım yazıma bir ekte bulundum. Umarım beğenir ve yakınlarınızla paylaşmayı unutmazsınız. Doğru ve dürüst yayıncılığın adresi otomobil.com.tr ‘de yazdığım bu yazımın da sonuna geldim.
Workhorse ile ilgili finansal bilgiye ulaşmak isteyen okuyucular, YahooFinance linkine tıklayarak incelemelerini yapabilirler.
Kalın sağlıcakla,
Dr. Mehmet Balkanlı
South Georgia State College
Assistant Professor of Marketing
Önceki yazılar:
Elektrikli otomobil tarihi & Tesla devrimi
Elon Musk Tesla’yı neden kurdu?
Tesla’nın üstünlükleri nelerdir?
Tesla ve İlk Prensipler Teorisi
SpaceX – Starlink ve Küresel İnternet
Gelecek 10 yılda otomotiv sektöründe neler değişecek?
Elektrikli otomobiller ve alternatif yakıtlar küresel ısınmaya çözüm mü?
